Notisia Detallu

Image
  • 15/07/2025

GOVERNU TIMOR-LESTE LIUHUSI SEI HO APOIU UN WOMEN TIMOR-LESTE ORGANIZA EVENTU PARALELU BA PRÁTIKA DI’AK SIRA BA PREVENSAUN NO RESPONDE VIOLÉNSIA BAZEIA BA JÉNERU IHA ÁMBITU FORUM POLÍTIKU NIVEL AAS IHA NOVA IORKE

Nova Iorke, loron 14 fulan-jullu tinan 2025__Governu Timor-Leste liuhusi Sekretaria Estadu ba Igualdade, ho apoiu husi UN Women, organiza eventu paralelu (side event) ida-ne'ebé akontese iha ámbitu Forum Polítiku Nivel Aas (High Level Political Forum-HLPF 2025), ho títulu: "Dalan ba ODS 5: Timor-Leste nia Modelu ba Koordenasaun ba Prevensaun no Resposta ba Violensia Bazeia ba Jeneru (A Pathway to SDG 5: Timor-Leste’s Model for Coordinated Gender-Based Violence Prevention and Response)” ne’ebé hala'o iha Sala Konferénsia 8, UNHQ.

Eventu Paralelu ida-ne’e fornese plataforma ida-ne'ebé folin-boot hodi fahe esperiénsia Timor-Leste nian hodi hasoru violénsia hasoru feto no labarik-feto sira, promove troka koñesimentu no promove kooperasaun ho objetivu atu transforma norma jéneru ne'ebé perigu no halakon forma violénsia hotu-hotu hasoru feto no labarik-feto sira iha Timor-Leste no iha rejiaun laran tomak. Iha eventu ne’e mós hamosu diálogu oioin no dinámiku hodi promove lideransa inovativu no transformativu liuhusi hala'o parseria integradu no interligadu hodi dudu asaun koletiva iha kombate violénsia hasoru feto no labarik-feto sira.

Eventu Paralelu ne’e hahú ho diskursu bemvindu husi Reprezentante Permanente Timor-Leste nian iha ONU, Sua Exelénsia Embaixadór Sr. Dionísio Babo Soares, no hetan diskursu abertura husi Sua Exelénsia Sekretária Estadu ba Igualdade, Sra. Elvina Sousa Carvalho, no iha diskursu prinsipál husi Sua Exelénsia Prezidente Repúblika Demokratika Timor-Leste, Dr. José Ramos-Horta ne’ebé liuhusi Video hodi subliña katak igualdade jéneru no inkluzaun nu’udar prioridade ida-ne’ebé nia (Prezidente) sempre fó atensaun no husu atu Governu kontinua fó apoiu ba feto sira, liuliu feto sira ne'ebé hela iha área rurál sira, liuhusi fó kbiit ba sira iha setór ekonómiku, fó kbiit ba sira atu partisipa iha nivel foti desizaun iha setór públiku no privadu, nune'e mós fó atensaun tomak ba violénsia bazeia ba jéneru, iha ne'ebé feto, labarik-feto no grupu vulneravel sira seluk sai vítima liu. Prezidente mós husu ba Estadu-membru hotu-hotu atu kontinua fó apoiu ba nasaun dezenvolvimentu sira inklui Timor-Leste, liuhusi fahe esperiénsia, abilidade, programa no finansiamentu hodi aselera implementasaun Objetivu Dezenvolvimentu Sustentável (ODS) hodi asegura katak laiha ema ida mak iha kotuk, no promove solusaun sustentável, reziliente no inovadora sira.

Painelista sira husi diskusaun paínel iha eventu paralelu ne'e mak S.E. Sra. Elvina Sousa Carvalho, Sekretária Estadu Igualdade Timor-Leste; S.E. Sr. Jose dos Reis Magno, Vise-Ministru Fortalesimentu Institusionál ba Saúde Timor-Leste; S.E. Sra. Bet Delaney, Embaixadora no Vise-Reprezentante Permanente Austrália nian ba Nasoins Unidas iha Nova Iorke; Sr. Renaud Savignat, Xefe Seksaun Dezenvolvimentu Sustentável no Parseria Internasionál sira iha Delegasaun UE nian ba Nasoins Unidas; no Sra. Erin Kenny, Koordenadora Global Inisiativa Spotlight Nasoins Unidas no eventu refere modera husi Sra. Santina Soares, Asesora Polítika ba Igualdade Jéneru no Asuntu ASEAN iha Sekretaria Estadu ba Igualdade Timor-Leste.

Hafoin diskusaun iha painél, partisipante sira iha oportunidade hodi fahe sira-nia koñesimentu, esperiénsia, prátika di'ak no lisaun ne'ebé sira aprende . Eventu ne'e taka ho diskursu via vídeo husi Sra. Amy Nishtha Satyam, Xefe UN Women iha Timor-Leste.

Bele akompaña iha: https://webtv.un.org/en/asset/k1f/k1fmi4sqkb